Άνθρωποι από όλο τον κόσμο συναντιούνται τρεις φορές την εβδομάδα στην κεντρική οδό Larios στη Μάλαγα για να παίξουν αστικό σκάκι. Το κάνουν σε παγκάκια, όπως είναι παράδοση σε πολλά πάρκα της Νέας Υόρκης, αν και εδώ οι παίκτες συνυπάρχουν με τη φασαρία των περαστικών, τα πολυτελή καταστήματα και τα light show που χαρακτηρίζουν αυτόν τον πολυσύχναστο δρόμο της πόλης.
Ο José Antonio Sánchez, ένας συνταξιούχος από τη Μάλαγα, είναι υπεύθυνος για τη διοργάνωση αυτών των συναντήσεων και τη διάθεση των σανίδων στους παίκτες, μια ολοένα και πιο δημοφιλής δραστηριότητα που προσελκύει άτομα όλων των ηλικιών και εθνικοτήτων.
Το λεγόμενο αστικό σκάκι είναι μια παλιά πρακτική σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία ή η Ολλανδία, όπου είναι εύκολο να βρεις ανθρώπους να παίζουν σε πάρκα και πλατείες.
Στην πρωτεύουσα της Μάλαγα, αυτό το υπαίθριο παιχνίδι προήλθε από το χέρι του Sánchez (Málaga, 1956), ο οποίος μια μέρα αποφάσισε να βγάλει τη σανίδα του στο δρόμο για να παίξει με αγνώστους. Τώρα υπάρχουν έξι σανίδες που τοποθετεί, καθώς και δώδεκα πτυσσόμενες καρέκλες «για να είναι πιο άνετα ο κόσμος», όπως εξηγεί σε συνέντευξή του στην EFE.
Ο Sánchez κρατά όλο το υλικό σε ένα καλάθι αγορών που παίρνει πίσω στο σπίτι όταν τελειώσουν οι αγώνες, οι οποίοι ξεκινούν γύρω στις 5:00 μ.μ. και μερικές φορές διαρκούν μέχρι τις δώδεκα ή τη μία το πρωί.
Αν και γεννήθηκε στη Μάλαγα, ο Sánchez έχει περάσει σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του στη Γαλλία, όπου οι γονείς του μετανάστευσαν για επαγγελματικούς λόγους όταν ήταν μόλις επτά ετών. Από αυτή τη χώρα, της οποίας την προφορά εξακολουθεί να διατηρεί, θυμάται ακόμα πώς μια ομάδα γειτόνων συναντιόταν στο δρόμο για να παίξει σκάκι. Αυτό τον παρακίνησε να μεταφέρει αυτή την πρακτική στη γενέτειρά του.
Οι έμπειροι παίκτες, οι αρχάριοι και οι περίεργοι παίκτες συναντιούνται κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο στην οδό Larios στη Μάλαγα. Τα παιχνίδια έχουν γίνει συνήθεια για αυτούς τους λάτρεις του σκακιού, οι οποίοι διατηρούν επαφή μέσω μιας ομάδας WhatsApp που έχει ήδη σχεδόν 240 μέλη.
Ο Unai Ruiz, με καταγωγή από τη Χώρα των Βάσκων, είναι φοιτητής της Μηχανικής Τηλεματικής στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, ο οποίος πριν από λίγους μήνες έμεινε έκπληκτος βλέποντας ένα πλήθος ανθρώπων να παίζει σκάκι στην καρδιά της πόλης, μια δυναμική που του θύμισε τα δικά του παιδική ηλικία και στην οποία ήθελε να επιστρέψει ως «απόφαση της νέας χρονιάς».
Παρά την άνοδο των διαδικτυακών πλατφορμών, το να παίζεις σκάκι από κοντά και σε εξωτερικούς χώρους είναι ένα κίνητρο για τον Ruiz: «Ξεκίνησα να παίζω από το σπίτι, αλλά μου αρέσει να βλέπω τον αντίπαλό μου και να αγγίζω τα πιόνια, αν και το να παίζεις έτσι είναι πιο δύσκολο, γιατί απαιτεί περισσότερα συγκέντρωση παρά να το κάνεις πίσω από μια οθόνη», λέει στην EFE.
«Το να έρχεσαι να παίξεις στην οδό Λαρίου είναι ό,τι πιο όμορφο υπάρχει, γιατί για μένα είναι ο πιο όμορφος δρόμος στην Ισπανία και επιπλέον είναι ακόμη και κλιματιζόμενος, δεν φυσάει ούτε αέρας ούτε τίποτα», είπε ο Manuel Pérez, άνθρωπος από τη Μάλαγα που έρχεται συστηματικά να παίζει σε αυτό το σημείο, από το οποίο έχουν περάσει οπαδοί από χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Ινδία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Ουκρανία.
Θεωρούμενο ως διανοητικό άθλημα, το να παίζεις σκάκι φαίνεται αγέραστο, αφού από οκτάχρονα παιδιά μέχρι άτομα στα ενενήντα τους έχουν καθίσει μπροστά σε αυτές τις σανίδες, λέει ο Sánchez.
«Υπάρχουν άνθρωποι που φεύγουν από τη δουλειά, έρχονται εδώ και μου λένε: «Έχω παίξει δύο-τρία παιχνίδια και ξέχασα τα προβλήματά μου», τονίζει ο υποστηρικτής της πρωτοβουλίας, ο οποίος θυμάται ότι το σημαντικό, σε όλες τις περιπτώσεις, είναι να περνάς καλά.
«Το σκάκι είναι ζωή», λέει ο Manuel Pérez, ο οποίος εκτιμά τη δουλειά που κάνει ανιδιοτελώς ο Sánchez: «Ο José Antonio είναι η ψυχή αυτού και πρέπει να τον ευχαριστήσουμε. Αν δεν ήταν αυτός, αυτό δεν θα υπήρχε, γιατί πρέπει να κάνεις πολλές θυσίες για να έρθεις και να μη χάσεις ούτε μια μέρα».
Η πρωτοβουλία έχει όλο και περισσότερους οπαδούς και προσελκύει την προσοχή τουριστών όπως ο Krzysztof, ένας Πολωνός που βρίσκεται στη Μάλαγα για διακοπές με την οικογένειά του και που εξεπλάγη βλέποντας τόσους πολλούς ανθρώπους να παίζουν στο δρόμο, καθώς στη χώρα του αυτή η πρακτική δεν είναι συνηθισμένη.
«Είναι καλό να γνωρίζεις άλλους ανθρώπους και νομίζω ότι το σκάκι είναι καλό για το μυαλό», λέει.
Ο Santos Alexis Argueta, ένας Ονδουριανός που έφτασε στη Μάλαγα πριν από τέσσερα χρόνια, συνάντησε τις σανίδες του Sánchez τυχαία ενώ περπατούσε στην οδό Larios. Δεν είχε παίξει ποτέ σκάκι, υποστηρίζει, αλλά σε λίγους μήνες κατάφερε να μάθει χάρη στον «καθηγητή» Χοσέ Αντόνιο, όπως τον γνωρίζουν ορισμένοι παίκτες.
Η Rosalía Pérez από τη Μαδρίτη συμφωνεί επίσης ότι «είναι σαν δάσκαλος που σε διδάσκει και σε αφήνει να τον νικήσεις».
«Εάν υπάρχει κάποιος που δεν έχει πολλές γνώσεις για το παιχνίδι, τον βοηθάω να βελτιωθεί», λέει ο Sánchez, ο οποίος τονίζει ότι ο κύριος στόχος του είναι να διασφαλίσει ότι «οι άνθρωποι που συμμετέχουν απολαμβάνουν το παιχνίδι» ή, με άλλα λόγια, να κάνει ματ.
Πηγή: EFE, ERT
Μετάφραση: Αθανάσιος Ρούντος