Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σχέδιο απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια
Σήμερα (6/5) στο Στρασβούργο παρουσιάστηκε ο χάρτης πορείας REPower EU από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με κεντρικό στόχο τον τερματισμό της εξάρτησης της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια. Το σχέδιο αποσκοπεί στη διακοπή της εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου, καθώς και στη σταδιακή κατάργηση της ρωσικής πυρηνικής ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι αυτή η στρατηγική θα διασφαλίσει ένα αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό και σταθερές τιμές σε ολόκληρη την Ένωση, ενισχύοντας έτσι την πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ από τη Ρωσία.
Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Έλενα Αποστολίδου
Παρά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου παρουσίασαν μια πρόσφατη ανάκαμψη. Στην παρουσίαση τονίστηκε ότι απαιτούνται **συντονισμένες δράσεις**, καθώς η υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες αποτελεί ζήτημα ασφάλειας.
Ο χάρτης απεξάρτησης και οι πρόνοιες του σχεδίου
Στον νέο οδικό χάρτη περιγράφεται η σταδιακή απομάκρυνση του ρωσικού πετρελαίου, του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας από τις αγορές της ΕΕ με ασφάλεια και συντονισμό. «Τα μέτρα αυτά έχουν καταρτιστεί για να διασφαλίσουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, μειώνοντας παράλληλα τις επιπτώσεις στις τιμές και στις αγορές», όπως αναφέρεται στην παρουσίαση.
Από το 2025, οι παγκόσμιες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αναμένονται να αυξηθούν σημαντικά, ενώ η ζήτηση για φυσικό αέριο θα μειωθεί. Μέσω της πλήρους εφαρμογής του πλαισίου ενεργειακής μετάβασης και του σχεδίου δράσης για την προσιτή Ενέργεια, η ΕΕ εκτιμά ότι θα αντικαταστήσει έως και 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου έως το 2030, με στόχο τη μείωση της ζήτησης κατά 40-50 δισ. κυβικά μέτρα μέχρι το 2027. Επιπλέον, οι δυναμικότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου θα μπορούσαν να φτάσουν τα 200 δισ. κυβικά μέτρα μέχρι το 2028, πέντε φορές μεγαλύτερες από τις σημερινές εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ.
Ο χάρτης της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια θα βρεθεί στο επίκεντρο των προτάσεων της Επιτροπής τον επόμενο μήνα, με συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα.
Εθνικά σχέδια και προσαρμογές από τα κράτη μέλη της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει μια συντονισμένη και σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ενεργειακών προμηθειών, συνεργαζόμενη στενά με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Επιτροπή θα ζητήσει από αυτά να εκπονήσουν εθνικά σχέδια μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, στα οποία θα περιγράφονται οι ενέργειες τους για την κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και πυρηνικής ενέργειας.
Επιπλέον, η επιτυχία της πολιτικής αυτής προϋποθέτει την προσοχή στην **ασφάλεια του εφοδιασμού και τη σταθερότητα της αγοράς**, κάτι που θα απαιτήσει τη βελτιστοποίηση των υποδομών.
Προτάσεις για το φυσικό αέριο και τα επόμενα βήματα
Όσον αφορά το φυσικό αέριο, οι επόμενες προτάσεις θα επικεντρωθούν στη βελτίωση της διαφάνειας, της παρακολούθησης και της ιχνηλασιμότητας στις αγορές της ΕΕ, επιδιώκοντας να αποτραπεί η σύναψη νέων συμβάσεων με προμηθευτές ρωσικού αερίου. «Οι υφιστάμενες συμβάσεις θα διακόπτονται μέχρι το τέλος του 2025», όπως ανακοίνωσε η Επιτροπή, ελπίζοντας ότι η μειωμένη προμήθεια θα φτάσει το 1/3 μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Επιπλέον, όλα τα εναπομείναντα ρωσικά αέρια αναμένονται να σταματήσουν έως το τέλος του 2027.
Τέλος, η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για τη δραστηριότητα του ρωσικού στόλου που μεταφέρει πετρέλαιο, ενώ τον επόμενο μήνα θα προταθούν μέτρα για τις ρωσικές εισαγωγές εμπλουτισμένου ουρανίου και περιορισμοί στις νέες συμβάσεις προμήθειας πυρηνικών υλικών από τη Ρωσία.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αναδείξει τους κινδύνους του οικονομικού εκβιασμού και των κυμάτων των τιμών. Με την πρωτοβουλία REPowerEU, διαφοροποιούμε τις ενεργειακές προμήθειες μας και μειώνουμε την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Είναι καιρός να αποδεσμεύσουμε πλήρως τη Ευρώπη από έναν αναξιόπιστο προμηθευτή, και η ενέργεια που έρχεται στην Ευρώπη δεν πρέπει να χρηματοδοτεί έναν επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Αυτό οφείλουμε στους πολίτες μας, στις επιχειρήσεις μας και στους γενναίους φίλους μας στην Ουκρανία.»