Η Συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για τα Ορυκτά: Επιπτώσεις και Προβλέψεις
Η Ουκρανία πέτυχε να εξασφαλίσει ευνοϊκούς όρους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, πριν από την υπογραφή της πολυαναμενόμενης συμφωνίας για τα ορυκτά. Η συμφωνία αυτή υπογράφηκε τελικά αργά την Τετάρτη, ύστερα από εβδομάδες εντατικών και, συχνά, άκαρπων διαπραγματεύσεων.
Η ουκρανική κυβέρνηση κατάφερε να πείσει τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να αποκλίνει από ορισμένες βασικές απαιτήσεις. Ωστόσο, δεν κατάφερε να περιλάβει τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας στη συμφωνία, κάτι που παραμένει σε εκκρεμότητα.
Ουκρανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν την τελική συμφωνία ως μια ισότιμη εταιρική σχέση μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον, σημειώνοντας τη σημαντική αυτή μεταβολή σε σχέση με προηγούμενες απαιτήσεις που θεωρήθηκαν ως απόπειρες «πώλησης» της χώρας τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η συμφωνία, όπως δημοσιεύθηκε από το CNN, φαίνεται όντως να είναι πιο ευνοϊκή για την Ουκρανία σε σύγκριση με προηγούμενες εκδοχές.
Μεροληπτικές Ρυθμίσεις της Συμφωνίας
Βοήθεια: Ένας από τους πιο σημαντικούς τερματισμούς που συμφωνήθηκαν εμπλέκει την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια. Ο Τραμπ αρχικά ζητούσε μερίδιο 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις σπάνιες γαίες και άλλα ορυκτά της Ουκρανίας ως αντάλλαγμα για την ενίσχυση που έχει παράσχει στο Κίεβο. Μετά από την απόρριψη του Ζελένσκι, η συμφωνία προβλέπει πλέον ότι η μελλοντική αμερικανική στρατιωτική βοήθεια θα συνυπολογίζεται ως μέρος μιας επένδυσης σε ένα κοινό επενδυτικό ταμείο ανασυγκρότησης για φυσικούς πόρους.
Φυσικοί Πόροι: Η συμφωνία δίνει στις ΗΠΑ προνομιακά δικαιώματα για την εξόρυξη ορυκτών στην Ουκρανία. Το Κίεβο διατηρεί τον αυστηρό έλεγχο σχετικά με το πού και πώς θα γίνονται οι εξορύξεις. «Όλοι οι πόροι στο έδαφός μας ανήκουν στην Ουκρανία, και μόνο το κράτος μας μπορεί να καθορίσει τη διαδικασία εξόρυξης», δήλωσε η Ουκρανή Υπουργός Οικονομίας, Γιούλια Σβιρύντενκο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ ο Τραμπ αναφέρθηκε στη συμφωνία ως συμφωνία «σπάνιων γαιών», αυτή περιλαμβάνει και άλλες φυσικούς πόρους, όπως πετρέλαιο και φυσικό αέριο, χρυσό και χαλκό.
Στρατηγική Σημασία: Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης ένα ξεκάθαρο μήνυμα για τον πόλεμο με τη Ρωσία, προσδιορίζοντας τη Μόσχα ως τον επιτιθέμενο. Η ρητορική αυτή είναι αξιοσημείωτα διαφορετική από προηγούμενες δηλώσεις του Τραμπ που απέδιδαν ευθύνες στην Ουκρανία.
Η συμφωνία εστιάζει στην οικοδόμηση μιας ειρηνικής, κυρίαρχης και ανθεκτικής Ουκρανίας, διασφαλίζοντας παράλληλα την ανοιχτή πόρτα για την πιθανή μελλοντική ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πτυχές που Λείπουν από τη Συμφωνία
Εγγυήσεις Ασφαλείας: Ένα από τα βασικά στοιχεία που έλειπαν από τη συμφωνία είναι οι εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ. Οι ηγέτες αναγνώρισαν ότι η απουσία τους μπορεί να επηρεάσει τη σταθερότητα της περιοχής και το μέλλον της Ουκρανίας.
Αποκλειστική Πρόσβαση: Η συμφωνία δεν παρέχει αποκλειστικά δικαιώματα, παρά μόνο προνομιακή πρόσβαση στις Ηνωμένες Πολιτείες στον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, κάτι που ενδεχομένως να περιορίσει τη συνεργασία και για άλλα κράτη.
Υπάρχοντες Πόροι: Η συμφωνία αφορά μόνο νέα έργα, με αποτέλεσμα οι ήδη υφιστάμενες εξορυκτικές δραστηριότητες να εξαιρούνται. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία θα πρέπει να επενδύσουν στην ανάπτυξη νέων εγκαταστάσεων προκειμένου να δουν κέρδη.
Επιπτώσεις στην Ειρηνευτική Διαδικασία
Η συμφωνία επηρεάζει άμεσα την ειρηνευτική διαδικασία, καθώς ενισχύει τη θέση της Ουκρανίας στην παγκόσμια σκηνή και δηλώνει μια δέσμευση εκ μέρους των ΗΠΑ για στήριξη. Οι οικονομολόγοι καταγράφουν τις θετικές επιπτώσεις, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η συνεργασία μπορεί να ενισχύσει την αμερικανική παρεμβατικότητα στην περιοχή.
Σημασία των Σπάνιων Γαιών
Οι σπάνιες γαίες είναι κρίσιμες τόσο για την οικονομική ανάπτυξη όσο και για την εθνική ασφάλεια. Χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ηλεκτρονικών συσκευών, τεχνολογιών καθαρής ενέργειας και οπλικών συστημάτων. Η Κίνα κατέχει τη μερίδα του λέοντος στην παγκόσμια παραγωγή αυτών των πρώτων υλών, κάτι που έχει οδηγήσει τις δυτικές χώρες να εξετάσουν εναλλακτικές πηγές, όπως η Ουκρανία.
Η εξάρτηση των ΗΠΑ από εισαγωγές στηρίζεται σε 50 κρίσιμα ορυκτά, με 12 εξ αυτών να έχουν απόλυτη εξάρτηση από εισαγωγές. Η συμφωνία μπορεί να προσφέρει την ευκαιρία για τη μείωση αυτής της εξάρτησης στο μέλλον.